De Rechtbank Midden-Nederland heeft bij haar uitspraak van 24 april 2018 ARAG SE, een rechtsbijstandsverzekeraar, een gevoelige tik op de vingers uitgedeeld. De Rechtbank bepaalde dat die rechtsbijstandsverzekeraar, tegen haar eerdere wil in, op grond van de polisvoorwaarden de volledige externe advocaatkosten diende te vergoeden, in plaats van ‘slechts’ een gedeelte daarvan.

Sinds enkele jaren, om precies te zijn vanaf 2013, hebben rechtsbijstandsverzekeraars na meerdere veroordelingen door het Europese Hof van Justitie hun polisvoorwaarden gewijzigd. Er geldt volgens rechtsbijstandsverzekeraars op basis van de nieuwe polisvoorwaarden op dit moment in het algemeen slechts dekking voor enkele duizenden euro’s voor externe rechtsbijstand. Hoogstwaarschijnlijk kunnen de huidige – zeer lage – dekkingsmaxima de toets van de juridische kritiek niet doorstaan. Daardoor wordt de premiebetalende consument immers ernstig gedupeerd. Niet alleen is de werkdruk voor juristen van rechtsbijstandsverzekeraars, de ‘normale’ behandelaars van claims, zeer hoog, maar zou het ook zo kunnen zijn dat de verzekeraar en de behandelaars van de verzekeraars er belang bij hebben om zoveel mogelijk een regeling in onderling overleg te treffen. Het risico van ‘tunnelschikkingsvisie’ wordt daardoor vergroot.

Het Europese Hof van Justitie heeft diverse keren bevestigd dat verzekerden recht hebben op vrije advocaatkeuze. Daarop volgend hebben de rechtsbijstandsverzekeraars hun verzekeringsvoorwaarden drastisch ingeperkt. Het recht op vrije keuze van advocaat / jurist wordt door dergelijke budgettaire beperkingen beperkt. Indien immers een reguliere behandeling door een vrij te kiezen advocaat / jurist naar alle waarschijnlijkheid meer zal kosten dan het door de verzekeraar in het vooruitzicht gestelde budget, is het risico van de verzekerde slechts gedeeltelijk afgedekt.

De verzekerde vindt bij de Rechtbank Midden-Nederland gehoor. Zo oordeelt de Rechtbank:

“De rechtbank overweegt dat het onder omstandigheden valt te verdedigen dat de rechtsbijstandsverzekeraar (ook in het geval er in de polis geen limiet is gesteld) het standpunt inneemt dat de kosten in verhouding tot het (te verwachten) resultaat dermate extreem zijn dat deze niet meer zijn aan te merken als “normale en gebruikelijke kosten”. Een aanwijzing daarvoor is te vinden in de uitspraak van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening van 6 januari 2016 (Kifid nr. 2016-003). Het standpunt van Arag dat het niet normaal en gebruikelijk is dat er een bedrag van € 89.813,26 is uitgegeven zonder dat er enig inhoudelijk resultaat is geboekt, is op zichzelf genomen begrijpelijk. Het betoog van Arag dat er om die reden voldoende grond is om met een beroep op artikel 6.2 van de polisvoorwaarden een limiet te stellen voor kosten van toekomstige advocaatwerkzaamheden, volgt de rechtbank echter niet.

De rechtbank is van oordeel dat de kritische houding en de intensieve bemoeienis van [eiseres] wellicht tot gevolg heeft dat geen sprake is van een doorsnee zaak, maar dat wil niet zeggen dat de gedragingen van [eiseres] - ook niet in hun onderlinge verband bezien - tot gevolg moeten hebben dat [eiseres] er de gevolgen van moet dragen dat bij de behandeling van haar zaak ongebruikelijk hoge kosten zijn gemaakt, zoals Arag stelt.”

Indien u een rechtsbijstandsverzekering heeft afgesloten, en deze verzekeraar schermt met een beperkt budget, weet dan dus dat een kritische grondhouding mogelijk loont.