Op 4 december 2019 veroordeelde de Rechtbank Rotterdam twee bestuurders van een besloten vennootschap aan een Bedrijfstak Pensioenfonds te voldoen de door die vennootschap niet betaalde pensioenpremie(s) (ECLI:NL:RBROT:2019:9621). Het ging daarbij om een bedrag van € 275.225,21, te vermeerderen met de wettelijke rente en de buitengerechtelijke incassokosten.

De bestuurders hadden nagelaten het pensioenfonds tijdig op de hoogte te brengen van het door die vennootschap niet kunnen betalen van die premies. Het is dan ook belangrijk om tijdig melding te doen van betalingsonmacht. Hieronder ga ik daarop in.

Indien een bestuurder van een onderneming met rechtspersoonlijkheid, vaak een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, verzuimt om een tijdige melding te doen van betalingsonmacht van de onderneming, dan wordt vermoed dat het niet betalen van belastingen en (pensioen)premies het gevolg is van kennelijk onbehoorlijk bestuur. De bestuurder is dan in principe hoofdelijk aansprakelijk voor de niet betaalde belastingen en (pensioen)premies. Deze melding moet worden gedaan binnen twee weken nadat de belastingen of premies hadden moeten zijn betaald. Als die melding niet wordt gedaan, of de melding niet rechtsgeldig is, hangt de bestuurder in beginsel ook in de touwen.

In bovengenoemde zaak waren twee broers bestuurder van de vennootschap. Beiden werden, omdat niet tijdig betalingsonmacht was gemeld, door de Bedrijfstak Pensioenfonds aangesproken.

Een van de verweren was dat een broer melding had dienen te doen, zodat het niet tijdig gemeld zijn slechts de ‘schuld’ van een van hen was. De Rechtbank ging daarin niet mee. Als bestuurder is het dan ook belangrijk, indien sprake is van een meerkoppig bestuur, goed de vinger aan de pols te houden of de ander, indien dat tot zijn of haar takenpakket hoort, wel tijdig meldt.

Verder gaf de Rechtbank nog te kennen dat het feit dat de Bedrijfstak Pensioenfonds weet heeft van de financiële moeilijkheden niet voldoende is. Melding dient aan de vormvereisten te voldoen (lees: het daartoe bestemde formulier moet deugdelijk worden ingevuld en ingediend).

Overigens staat de Rechtbank nog stil bij de achtergrond van deze regeling. De regeling beoogt, aldus de Parlementaire Geschiedenis, te bewerkstelligen dat het pensioenfonds op een vroegtijdig tijdstip op de hoogte geraakt van de moeilijkheden waarin het lichaam (lees: de onderneming) verkeert. Het pensioenfonds kan zich dan, mede op grond van de overgelegde gegevens en de verkregen inlichtingen, beraden op ‘de opstelling dat het ten aanzien van het lichaam zal voeren’.

De Rechtbank is van oordeel dat hieruit is af te leiden dat van een vennootschap die betalingsonmacht wil melden, een duidelijk daarop gericht bericht mag worden verlangd, zodat het voor een pensioenfonds ook duidelijk is dat het gerechtigd is gegevens op te vragen. Ook een gesloten betalingsregeling brengt nog niet met zich dat afdoende gemeld is in bovengenoemde zin.

Kort en goed: indien een bestuurder van een onderneming met rechtspersoonlijkheid signaleert dat de onderneming niet in staat is de belastingen of de (pensioen)premies te betalen, is het belangrijk om tijdig een melding betalingsonmacht te doen. Doet de bestuurder dat niet, dan kan hij of zij in privé aansprakelijk worden gesteld voor de achterstallige betalingen.