Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft recentelijk de vraag beantwoord
of bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd een standaard tekst voor een
concurrentiebeding de lading dekt. Het antwoord volgens dat Gerechtshof luidde:
“nee”.
Het wettelijk uitgangspunt: op grond van artikel 7: 653 lid 1 aanhef en
onder a BW kan een concurrentiebeding slechts worden afgesproken in een
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. In afwijking daarvan, zo schrijft
artikel 7: 653 lid 2 BW voor, kan een concurrentiebeding ook opgenomen worden
in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, indien uit de bij deze
overeenkomst opgenomen schriftelijke motivering van de werkgever blijkt dat het
beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. In de
memorie van toelichting daarover staat te lezen:
“In het beding zelf dient gemotiveerd te
worden welke bedrijfs- of dienstbelangen het betreft en waarom die een
concurrentiebeding vereisen. Dit noopt de werkgever tot een concrete afweging
en voorkomt daarmee een lichtvaardig gebruik van het beding.”
Daarnaast heeft de Vereniging Arbeidsrecht
Advocaten Nederland (VAAN) de regering gevraagd om voorbeelden te geven van
zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen die rechtvaardigen dat in een
arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd een concurrentieverbod wordt opgenomen.
Daarop is het volgende geantwoord (Kamerstukken I, 2013-2014, 33 818, C, p.
103-104):
“Aangezien een werkgever per geval dient te
motiveren welke zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen een concurrentiebeding
vereisen, kan geen algemene uitspraak worden gedaan over welke zwaarwegende
bedrijfs- of dienstbelangen aan de orde moeten zijn om een dergelijk beding te
rechtvaardigen. Dit vergt per geval een specifieke afweging en motivering. Een
dergelijke motivering kan gelegen zijn in hele specifieke kennis of
bedrijfsinformatie die de werknemer op zal doen, waarbij de werkgever
onevenredig wordt benadeeld als de werknemer overstapt naar een concurrent.”
Nu tijdens de behandeling van het geschil bij het Gerechtshof de
werkgever kenbaar maakte met standaard teksten te werken, was het Gerechtshof
van mening dat niet voldaan was aan de door de wetgever gewenste specifieke
afweging en motivering per geval. Daardoor trok het Gerechtshof een streep door
de non-concurrentieafspraak.
Het Gerechtshof was het met de werkgever overigens wel eens dat het
concurrentiebeding concrete bedrijfsbelangen vermeldt, maar de motivering had
specifieker toegesneden moeten worden op de werkzaamheden die de betreffende
werknemer vervulde.
Het Gerechtshof trok dan ook een streep door de onderstaande afspraak:
“Werknemer beschikt over bijzondere en
bedrijfsspecifieke kennis, gegevens en vaardigheden welke, indien deze worden
ingezet in strijd met artikel 15, zwaarwegende nadelige gevolgen kunnen
veroorzaken voor werkgever/het bedrijf en daarmee het bedrijfsbelang. Werknemer
heeft zeer veel klantcontact, beschikt over klant- en prospectgegevens, heeft
inzage in prijsstelling, het marktbewerkingsplan en financiële gegevens inzake
omzet, marge, winst c.q. verlies. Wanneer deze informatie bij concurrerende
bedrijven terecht komt, of wordt gebruikt bij een concurrerend bedrijf, zal dit
werkgever direct schaden doordat de concurrent met deze informatie prijsbeleid
en marktbewerking kan afstemmen.
Zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van werkgever is het werknemer verboden, gedurende een periode van
24 maanden nadat de arbeidsovereenkomst tussen partijen tot een einde is
gekomen, in het gebied waar werkgever en werknemer werkzaam zijn, een
onderneming zoals werkgever drijft ten tijde van het einde van de
arbeidsovereenkomst, te drijven of doen drijven, zowel direct hetzij indirect,
en in welke vorm ook, of daarbij op andere wijze rechtstreeks of zijdelings
betrokken te zijn, hetzij zelfstandig dan wel in dienstbetrekking of
anderszins, hetzij tegen een vergoeding, hetzij om niet.”
Kort en goed: het opnemen van een concurrentiebeding in een
arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is maatwerk Het gebruiken van een
standaard tekst is daarom uit den boze.
Graag is Advocatenkantoor DKA B.V. behulpzaam bij het opstellen van
arbeidsovereenkomsten. Vragen? Aarzel niet contact te zoeken.