Kort geleden heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden geoordeeld dat een bestuurder, ook al was hij maar kort in die rol werkzaam, aansprakelijk is voor alle schulden in het faillissement van de door hem bestuurde vennootschap. De bestuurder had namelijk de jaarrekening niet tijdig gedeponeerd. Deze uitspraak gaat ver, omdat de uiterlijke termijn waarop de jaarrekening had moeten zijn gedeponeerd al was verstreken toen de bestuurder werd aangesteld en het faillissement na zijn aanstelling al na enkele maanden werd uitgesproken.

Wat was het geval?

De vennootschap, Matrassen Hannibal B.V., bestaat sinds 2003. Op 13 december 2010 zijn de aandelen in die vennootschap, Matrassen Hannibal B.V., geleverd aan de latere bestuurder. Op 14 maart 2011 is hij als bestuurder in het handelsregister ingeschreven. Drie maanden later viel het doek voor de vennootschap.

De curator in het faillissement houdt de bestuurder aansprakelijk voor het faillissementstekort. De jaarrekening over het boekjaar 2009 had op grond van artikel 2: 394 lid 3 BW (oud) uiterlijk op 31 januari 2011 moeten zijn gedeponeerd. Indien een jaarrekening niet op tijd is gedeponeerd, bepaalt artikel 2: 248 lid 2 BW dat de bestuurder zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld. In dat geval is uitgangspunt dat de bestuurder aansprakelijk is voor het boedeltekort, tenzij hij of zij aannemelijk maakt dat het faillissement een andere oorzaak heeft.

De bestuurder stelt dat het niet (tijdig) deponeren van de jaarrekening niet aan hem is toe te rekenen. Volgens hem had zijn voorganger dat moeten doen. Verder vindt hij het gevolg dat de curator aan het niet tijdig deponeren verbindt, het hem aansprakelijk houden voor het boedeltekort van meer dan € 300.000,00 (!), zeker gezien de tijdsduur van zijn bestuursperiode, drie maanden, veel te ver gaan. Hij verzoekt dan ook zo nodig uitdrukkelijk om matiging.

Het Gerechtshof gaat echter volledig in het standpunt van de curator mee.

Omdat de bestuurder na zijn benoeming heeft nagelaten de jaarrekening alsnog binnen redelijke termijn te deponeren, heeft hij niet aan ook zijn deponeringsverplichting voldaan. Daardoor is volgens bovengenoemd artikel onweerlegbaar komen vast te staan dat hij zijn taak als bestuurder onbehoorlijk heeft vervuld. Zijn relatief korte bestuursperiode maakt dat niet anders. Op grond van datzelfde artikel wordt vermoed dat de te late deponering een belangrijke oorzaak is van het faillissement. Dat vermoeden kan echter weerlegd worden. In deze zaak slaagde de bestuurder echter in het weerleggen van dat vermoeden niet. Daarbij valt op dat het Gerechtshof hem tegenhoudt dat hij bijvoorbeeld niet ingaat op de hoogte van de omzetten en de resultaten van de vennootschap in de jaren voorafgaande aan het faillissement, of duidelijk heeft gemaakt welke producten verminderd in trek waren bij haar klanten en welke gevolgen dat had. Ook lijkt het Gerechtshof mee te wegen dat de bestuurder het personeel naar huis gestuurd heeft, zonder daarbij het juiste arbeidsrechtelijke wettelijke kader in acht te nemen.

Deze bestuurder krijgt dan ook de deksel fors op zijn neus.

Deze uitspraak leert dat toekomstig bestuurders er goed aan doen bij hun aantreden te controleren of de jaarrekening wel tijdig is gedeponeerd. Die verplichting geldt volgens deze uitspraak ook wanneer de termijn van tijdig deponeren al voorbij is. Het niet tijdig deponeren van een jaarrekening, ook al is de termijn daarvoor verstreken, kan verstrekkende gevolgen voor een bestuurder hebben, omdat hij aansprakelijk kan worden gehouden voor het boedeltekort. Indien bij het aantreden een bestuurder hij tot de slotsom komt dat de jaarrekening door zijn voorganger niet op tijd gedeponeerd is, dient hij op korte termijn alsnog daarvoor zorg te dragen.